هر ساله در تاریخ ۲۰ نوامبر مطابق با ۳۰ آبان، در سراسر دنیا روز جهانی کودک به موجب فراهم آوردن آسایش و رفاه آنها جشن گرفته میشود. این روز آگاهی مردم را برای مسائلی که کودکان با آن روبرو هستند گسترش میدهد و به اهمیت زندگی و سلامت آنها میپردازد.
حقوق بشر فقط در مورد بزرگسالان صدق نمیکند. این قوانین شامل کودکان هم میشود. کودکان سزاوار حق زندگی، سلامتی، تحصیلات، تفریح و بازی هستند. علاوه بر این موارد، حقوق کودکان شامل حق زندگی خانوادگی، محافظت در برابر خشونت و عدم تبعیض است. مهمترین حقوق دیگر کودکان این است که نظرات آنها شنیده شود.
متأسفانه، کودکان در سراسر جهان با مسائل چالش برانگیزی روبرو هستند. براساس گزارش و تحقیقات موجود ۳۸۵ میلیون کودک در سراسر جهان در فقر زندگی میکنند. به این معنا که از چهار کودک یکی از آنها در فقیرترین کشورهای جهان زندگی میکند. همچنین تخمین زده میشود روزانه ۸۵۰۰ کودک در اثر سوء تغذیه میمیرند.
علاوه بر فقر، سایر مشکلات قابل توجه کودکان در سراسر جهان عبارتند از:
- خشونت
- پناهندگی
- کمبود آموزش و منابع آن
- بی توجهی
- کودکان کار
- تن فروشی کودکان و قاچاق انسان
- پورنوگرافی کودکان در اینترنت
- آزار و اذیت جنسی کودکان
کودکان در دنیایی سخت و پر از خشونت زندگی میکنند. به همین دلیل داشتن والدین مهربان یا سایر اعضای خانواده به آنها کمک میکند تا در زندگی راهنمایی صحیح داشته باشند. متأسفانه، میلیونها کودک در زندگی خود چنین فرصتی را ندارند. براساس آمار جهانی یونیسف، ۱۵۳ میلیون کودک در سراسر جهان یتیم هستند.
اما برای امید دادن به کودکان چه میتوان کرد؟ برای کمک به تبدیل شدن دنیای آنها به یک مکان بهتر؟
برگزاری این مراسم به عنوان آگاهی بخشی به بسیاری از موضوعات پیش روی کودکان کمک فرآوانی میکند. این اتفاق همچنین رهبران جهان را بر این وا میدارند تا برای کمک به برخی از آسیب پذیرترین کودکان جهان راه حلهایی ارائه دهند.
تاریخچهی روز جهانی کودک
در ۱۴ دسامبر سال ۱۹۵۴ مجمع عمومی سازمان ملل متحد به تمام کشورها توصیه کرد که روز جهانی کودکان را شکل دهند . این روز بعداً به عنوان روز جهانی کودک شناخته شد. در ۲۰ نوامبر ۱۹۵۹، سازمان ملل اعلامیه حقوق کودک را تصویب کرد. پس از آن در ۲۰ نوامبر ۱۹۸۹، سازمان ملل کنوانسیون حقوق کودک را برگزار کرد. در طول کنوانسیون، حقوق خاص کودکان اعلام شد. این کنوانسیون گستردهترین مصوبه بین المللی حقوق بشر در تاریخ است.
بر اساس مصوبهی موجود مادران و پدران، معلمان، پرستاران و پزشکان، رهبران دولت و فعالان جامعه مدنی، بزرگان مذهبی و جامعه، مجریان شرکتها و متخصصان رسانه، و همچنین جوانان و کودکان میتوانند سهم مهمی در برگزاری این روز مهم روز برای آنها داشته باشند.
در بعضی از مناطق یونیسف برای جلب توجه ویژه به حقوق کودکان رویدادهایی را برگزار میکند. به همین منظور سفیری با عنوان سفیر کودکان انتخاب کرده و بخش اجرایی این مراسم را به او میسپارد. چنین رویدایی ممکن است به منظور تشویق رسانهها و مردم به شروع کارزارهای سراسری در دنیا منجر شود.
امسال و به دلیل پاندمی موجود در سراسر جهان، بحران COVID-19 منجر به یک بحران حقوق کودک شده است. هزینههای بیماری همه گیر برای کودکان فوری است و در صورت عدم رسیدگی ممکن است یک عمر طول بکشد. به همین دلیل یونیسف unicef فرصتی را فراهم آورده تا با کمک به آنها بخشی از هزینه درمان کودکان تحت تاثیر کرونا را فرآهم آورد.
بسیاری از کشورها از جمله کانادا، نیوزیلند و انگلستان به مناسبت سالگرد اعلامیه حقوق کودک و کنوانسیون حقوق کودک، رویدادهای این روز را در ۲۰ نوامبر برگزار میکنند. با این حال ، سایر کشورها در تاریخ های مختلف مانند چهارشنبه چهارم اکتبر (استرالیا) و ۱۴ نوامبر (هند) و یا ۱۶ مهرماه (ایران) رویدادهایی را برگزار میکنند.
روز جهانی کودک چگونه برگزار میشود؟
بسیاری از مردم در چنین روزی گرد هم می آیند و آن را جشن میگیرند. همانطور که اشاره کردیم این مردم شامل معلمان، متخصصان مراقبتهای بهداشتی، رهبران دولت، فعالان جامعه مدنی، مادران، پدران، متخصصان رسانه و رهبران مذهبی است. این افراد نقش مهمی دارند تا این روز را به جوامع و کشورهای خود مرتبط سازند. کودکان همچنین با به عهده گرفتن نقش در رسانهها ، سیاستها و سرگرمی، روز خود را جشن میگیرند تا موضوعات مهم را برای آنها برجسته کنند.
برای شرکت و فعالیت در چنین روزی میتوانید:
- در فرآهم آوردن غذا برای کودکانی که تغذیه سالم ندارند کمک کنید.
- با کودکان خود کاری سرگرم کننده انجام دهید: مانند بازی با آنها یا تماشای یک کارتون در کنارشان.
- از فرزندان خود بپرسید چه موضوعاتی برای آنها مهم است و به آن علاقه دارند.
- کمک مالی به سازمانها و خیریههایی که مربوط به کودکان است.
- راهی پیدا کنید که کودک شما بتواند مشارکت خود را در این زمینه ایجاد کند.
- داوطلب شرکت در مراسم خیریه و کمک به کودکان نیازمند باشید.
- از هر طریقی که شده به کودک نیازمند کمک کنید.
در روزهایی که به دلیل کرونا و قرنطینه امکان برپایی جشن و گرامی داشت چنین روزی به صورت فیزیکی فراهم نیست، بهتر است با روشهای دیگر این روز را جشن بگیرید. پیشنهاد میکنیم برای یافتن روشهایی هیجانانگیز در خانه و برپایی جشنی کوچک، مقالهی مربوط به روز کودک و کرونا را مطالعه کنید. هرچقدر به چنین روزهایی بیشتر اهمیت بدهید، در واقع کودک خود را با حقوق و نیازمندیهایش آشنا خواهید کرد. آگاهی مهمی که در تربیت و آینده او تاثیر بسزایی خواهد گذاشت.