تاریخچه عروسک باربی؛ تاریخچه مشهورترین عروسک جهان

اولین عروسک باربی، با نام کامل باربارا میلیسنت رابرتز، یک عروسک پلاستیکی به طول ۲۹ سانتی متر، با شکل یک زن بزرگسال که در ۹ مارس ۱۹۵۹ توسط Mattel، یک شرکت اسباب بازی جنوبی کالیفرنیا معرفی شد. روت هندلر که با همسرش الیوت شرکت ماتل را ایجاد کردند، پیشگام معرفی عروسک باربی در دنیا بود. شکل ظاهری باربی از عروسک آلمانی Bild Lilli الگوبرداری شده است. این عروسک انقلابی عظیم در صنعت اسباب بازی و عروسک سازی ایجاد کرد. به طوری که اغلب کشورها به تولید و واردات انبوه آن روی آوردند و کمی بعد بازار اصلی عروسک را تحت سلطه‌ی خود در آورد. در تاریخچه عروسک باربی اتفاقات زیادی مربوط به روند ساخت این عروسک ثبت شده است.

طی سال‌هایی که از تولید باربی می‌گذرد، این عروسک دچار تحول‌های گسترده‌ای در روند ساخت و شکل‌گیری شد. در هر دهه با توجه به بازخوردهای متنوع، تغییراتی در روند ظاهری و محصولات جانبی از سوی شرکت تولید کننده اصلی آن بوجود آمد. این تغییرات باعث شد انتقادات به آن کاهش پیدا کند و بار دیگر فروش بالای خود را در بازار به دست آورد. در ادامه بیشتر درباره‌ی تاریخچه این عروسک می‌خوانیم.

تاریخچه عروسک باربی از ابتدا تا امروز

از زمان به وجود آمدن عروسک باربی، شکل ظاهری آن بحث و جدال بسیاری برانگیخته است. مادران قبل از تولید انبوه این عروسک، در یک مطالعه بازار تحت حمایت شرکت ماتل در سال ۱۹۵۸ باربی را به دلیل داشتن “ژست و زیبایی زیاد” مورد انتقاد قرار دادند. با این حال ماتل با تبلیغ مستقیم باربی از طریق تلویزیون، این مشکل را به نحوی دور زد. در واقع، ماتل، با حمایت مالی از برنامه Wick Disney’s Mickey Mouse Club در سال ۱۹۵۵، اولین شرکت اسباب بازی بود که تبلیغات تجاری را برای کودکان از تلویزیون پخش می‌کرد.

در سال ۱۹۶۱، این شرکت در پاسخ به تقاضای مصرف کننده، نسخه‌ی پسر عروسک باربی، به نام “کن” را به بازار عرضه کرد. این نوآوری ادامه پیدا کرد و در سال ۱۹۶۳ ماتل، بهترین دوست باربی، به نام میج، و در سال ۱۹۶۴ خواهر کوچکش، اسکیپر، را به محصولاتش اضافه کرد.

تا سال ۱۹۶۸ برای باربی عروسک‌های رنگی دیگری به عنوان دوستان باربی ساخته شدند، اما تا سال ۱۹۸۰ عروسک باربی در یک شکل آمریکایی آفریقایی تبار (سیاه پوست) ارائه نشد. از دهه ۱۹۷۰، باربی به دلیل مادی گرایی (اسباب بازی‌های همراه او مانند ماشین، خانه و لباس‌ها) و نسبت غیر واقعی شکل ظاهری‌اش با انتقادهای زیادی مواجه شد.

چالش‌های شرکت عروسک سازی باربی

در سال 1994 محققان در فنلاند اعلام کردند که باربی به هیچ‌وجه شبیه به یک زن واقعی نیست. همچنین عروسک مجهز به لوازم حرفه‌ای بود که الگویی برای خودکفایی مالی به حساب می‌آمد. باربی به شکل خلبان هواپیمایی، فضانورد، پزشک، ورزشکار المپیکی و کاندیدای ریاست جمهوری ایالات متحده توضیع می‌شد. چنین نقش‌هایی بیشتر مربوط به طبقه‌ی مرفه جامعه است. در تاریخچه عروسک باربی آمده که این عروسک توسط روابط مسئولیت پذیری با مردان یا خانواده تعریف نشده است. باربی هیچ پدر و مادر و فرزندی ندارد. هنگامی که در اوایل دهه ۱۹۶۰ مصرف کنندگان خواستار نوزادی در مقیاس باربی شدند، شرکت ماتل عروسک مادر و بچه‌ی باربی را تولید نکرد. آن‌ها به جای این کار یک مجموعه لوازم مربوط به کودکان را ارائه دادند.
اگرچه ماتل باربی را به عنوان دختر آمریکایی در نظر گرفته، اما برای جلوگیری از هزینه‌های بالاتر ساخت آن، این عروسک هرگز در ایالات متحده ساخته نشده است. امروزه این عروسک نماد سرمایه‌داری مصرف کننده است و به اندازه کوکا کولا با بازارهای اصلی در اروپا، آمریکای لاتین و آسیا به عنوان یک برند جهانی معامله می‌کند.

با این حال باربی هرگز مورد تایید مقامات جهان اسلام قرار نگرفت. در سال ۱۹۵۵ عربستان سعودی فروش خود را متوقف کرد زیرا باربی قانون لباس اسلامی را نقض می‌کرد. سرانجام، عروسک‌های مشابه، برخی از آن‌ها با حجاب (پوشش سر)، برای دختران مسلمان به بازار عرضه شد.

اگرچه میزان فروش باربی از سال ۲۰۰۰ به بعد مانند دهه ۱۹۹۰ با شیب زیاد بالا نرفته است، اما با این وجود فروش آن‌ها سالانه به بیش از یک میلیارد دلار می‌رسد. بر اساس آمار شرکت مارتل در هر ثانیه دو باربی در نقطه‌ای از جهان فروخته می‌شود.

باربی در سال‌های اخیر

همانطور که اشاره کردیم این شرکت در طی این سال‌ها به فروشی نابرابر به دلیل سیاست‌های ساخت عروسک متحمل شده است. به همین دلیل سازندگان آن تصمیم گرفتند تغییرات گسترده‌ای در تولیدات خود ایجاد کند. عروسک‌های زنان ورزشکار در رنگ‌های مختلف نژادی، زنان موفق تاریخ، باربی با اندامی متفاوت و نقش‌هایی الهام بخش برای کودکان از جمله تولیدات جدیدی بود که با استقبال فرآوان مواجه شد.

در سال ۲۰۲۰، ماتل مجموعه جدیدی از عروسک‌های باربی را منتشر کرد که طیف گسترده‌ای از شخصیت‌ها و سبک‌ها را به نمایش می‌گذارد. هر ۵ عروسک جدید لوازم جانبی حیوانات خانگی و مد مخصوص خود را دارد. باربی تلاش می‌کند تا با هر عروسک جدید، خودباوری، اقتدار و رویا پردازی در ذهن کودکان تقویت کند. این موضوع به هدف اصلی شرکت باربی تبدیل شده و توانسته بار دیگر مشتریان از دست رفته را به خود بازگرداند.